گزارش نشست و جشنواره
یک هماندیشی، یک جشن تولد و یک جشنواره
روزهای 21 و 22 اردیبهشت 1395 همزمان با دهمین سالگرد تولد مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز این دانشگاه میزبان دو رخداد بود: دومین نشست دوسالانهی استادان و دانشجویان ادبیات کودک سراسر کشور و نخستین جشنوارهی کتابهای تصویریداستانی تألیفی. در روز نخست (نشست استادان و دانشجویان)، پس از خوشامدگویی دکتر محمد مرادی عضو هیئت علمی بخش ادبیات فارسی و مدیر برنامه دکتر احمد عریان معاون پژوهشی دانشگاه شیراز در سخنان خود بر اهمیت کار برای کودکان و نیز نقش مؤثر مرکز مطالعات در پیشبرد امر تحقیق و نظریه در حیطه ادبیات کودک تأکید کرد. سپس دکتر مرتضی خسرونژاد مدیر مرکز گزارشی از عملکرد 10 سالهی مرکز ارائه داد. وی در سخنان خود مژده داد که برنامهی دکتری ادبیات کودک که در مرکز مطالعات تدوین شده در بخش ادبیات فارسی به تصویب رسیده و به زودی مراحل تصویب نهایی آن در دانشگاه شیراز طی خواهد شد (برای آگاهی از متن این گزارش اینجا را کلیک کنید). دکتر کاوس حسنلی استاد دانشگاه شیراز نخستین سخنران این نشست بود که زیر عنوان «غلام آن کلماتم که آتش انگیزد» نقش ذوق و احساس را در تدوین پایاننامه و مقاله در قلمرو ادبیات و به ویژه ادبیات کودک مورد تأکید قرار داد. دکتر مهدخت پورخالقی، استاد دانشگاه بینالمللی امام رضای مشهد سخنرانی خود را با عنوان «فرزندخوانده، (بحثی کوتاه دربارهی دانشگاهی شدن ادبیات کودک و نوجوان)» ارائه کرد. سخنرانان بعدی به ترتیب علیاصغر سیدآبادی (پژوهش در غیاب مسئله، نگاهی به مقالههای دانشجویان و فارغالتحصیلان ادبیات کودک دانشگاه شیراز)، دکتر مهدی حجوانی (روال معکوس در خلق کتاب تصویری)، دکتر مریم جلالی از دانشگاه شهید بهشتی (مقایسهی دانشگاهیشدن ادبیات کودک ایران با دیگر کشورها) و دکتر مصطفی صدیقی از دانشگاه هرمزگان (آسیبشناسی پایاننامههای ادبیات کودک و نوجوان) بودند.
در برنامهی بعد از ظهر پس از رونمایی از آثار حسین مسنن فارسی (ماجراهای من و خودم) و سمانه قاسمی (بهبه!) استادان و دانشجویان در نشست هماندیشی دانشگاهیشدن ادبیات کودک، نقدها و پیشنهادهای خود را در بارهی دورهی کارشناسی ارشد ادبیات کودک و چگونگی ادامهی این دوره بیان کردند (بیانیهی نشست را بخوانید) و پس از آن در تور شیراز از مکانهای دیدنی شهر بازدید کردند.
در ضیافت شام، همزمان با جشن تولد 10 سالگی مرکز مطالعات از دکتر فریده پورگیو استاد بخش زبانهای خارجی دانشگاه شیراز و عضو هیئت مؤسس مرکز مطالعات که در مرحلهی پایانی فعالیتهای رسمی دانشگاهی خویش قرار دارند تجلیل شد و هدایایی از طرف مرکز مطالعات و دانشجویان این رشته به ایشان تقدیم گردید.
در روز دوم پس از خوشآمدگویی دکتر فریبا خوشبخت دبیر علمی جشنواره، دکتر بابک شمشیری رئیس دانشکدهی علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز در سخنان خویش بر درهمتنیدگی زیبایی و آموزش در ادبیات کودک تأکید کرد و آقای حمیدرضا آذری مدیر کل سازمان آموزش و پرورش فارس با قدرشناسی از تمام هنرمندان قلمرو ادبیات کودک از مشروطه تا کنون، نقش این روند را بر تعیین سرنوشت نسل جدید از سوی خودشان مؤثر دانست.
نخستین سخنران روز جشنواره خانم جوانا هینز، استاد دانشگاه پلیمِت انگلستان بود که به دلیل نرسیدن ویزا سخنرانی ایشان (با ترجمه دکتر مسیح ذکاوت) از سوی دکتر فریده پورگیو ارائه شد. هینز در سخنان خود (کتابهای تصویری معاصر: متنهایی فلسفی برای همهی گروههای سنی) با ارائهی نمونههایی از آثار هانس کریستین آندرسن، دیوید مگی، آنتونی براون، شان تن و همچنین افسانهی عمونوروز ظرفیتهای شگفت کتابهای تصویری را در برانگیختن اندیشهی فلسفی همهی مخاطبان (کودک و بزرگسال) آشکار ساخت (خلاصهی سخنرانی را بخوانید) و سپس سخنرانی ویدئویی ماریا نیکولایوا استاد دانشگاه کمبریج انگلستان با عنوان «رویکردهای شناختیعاطفی به کتابهای تصویری» پخش شد. دکتر لاله آتشی عضو هیئت علمی بخش زبانهای خارجی و عضو مرکز مطالعات، ترجمهی این سخنرانی را بر عهده داشت (خلاصهی سخنرانی را بخوانید).
پس از آن دکتر مرتضی خسرونژاد مسئول گروه کتابهای تصویری مرکز با برشمردن دشواریهای تحقیق در قلمرو کتابهای تصویریداستانی ملاکهای تدوینشده در گروه را که هم برآمده از بررسیهای انجام شده در فرایند جشنواره بوده و هم برای داوری آثار مبنا قرار گرفتهاند برشمرد (ملاکها را بخوانید). سپس دکتر فریبا خوشبخت دبیر علمی جشنواره متن بیانیهی هیئت داوران را قرائت کرد (بیانیه را بخوانید) و در پایان برگزیدگان 4 دهه فعالیت در قلمرو کتابهای تصویریداستانی (آثار تألیفی) معرفی شدند (فهرست برگزیدگان را ببینید).